راه‌اندازی یک کسب و کار کوچک یا متوسط در اروپا نباید آنقدر که بیشتر مردم فکر می‌کنند دلهره‌آور باشد. اگرچه برخی از کشورها در سرتاسر قاره مقررات سخت‌گیرانه‌تری دارند که می‌تواند برای کسانی که شهروند اتحادیه اروپا نیستند دشوار باشد، برخی دیگر فضای بسیار بازی دارند و پذیرای سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی هستند.

تجارت نیوز در گزارشی نوشت:اکنون تعدادی طرح مالی و حمایتی برای شرکت‌های کوچک و متوسط مانند برنامه بازار واحد (Single Market Programme)، تسهیلات اتصال اروپا (CEF) و افق اروپا (Horizon Europe) وجود دارد. همچنین این اتحادیه، دارای تعدادی ابزار اطلاعاتی مانند پرتال تجاری یور در اروپا (Your Europe)، شبکه اروپای سازمانی و اراسموس (Erasmus) برای کارآفرینان جوان است.

بق آمار استتیستا (Statista)، در سال ۲۰۲۳، اتحادیه اروپا حدود ۲۴.۴ میلیون کسب و کار کوچک و متوسط (شرکت‌های SME) داشت که نزدیک به ۸۵ میلیون نفر را مشغول به کار کرده بود. این شرکت‌ها حدود ۹۹.۸ درصد از کل کسب و کارهای فعال در قاره را تشکیل می‌دادند و ستون اصلی مناطق و شهرهای کوچک‌تر بودند.

سهولت انجام تجارت در هر کشوری با در نظر گرفتن چند فاکتور کلیدی سنجیده می‌شود. شاخص سهولت انجام کسب و کار بانک جهانی این موارد را در ۱۰ پارامتر طبقه‌بندی کرده است که شامل راه‌اندازی کسب و کار، رسیدگی به مجوزهای ساخت‌وساز، دریافت انشعاب برق، ثبت ملک، گرفتن اعتبار، حمایت از سرمایه‌گذاران اقلیت، پرداخت مالیات، تجارت فرامرزی، اجرای قراردادها و رفع ورشکستگی است. با این حال ممکن است هر کشوری در هر دسته‌بندی ذکرشده بهترین نباشد.

یورو نیوز نگاهی دارد به پنج کشوری که در اتحادیه اروپا، در مجموع آسان‌ترین شرایط را برای راه‌اندازی کسب و کار دارند.

۱- ایرلند

جمهوری ایرلند یکی از محبوب‌ترین گزینه‌ها برای راه‌اندازی کسب و کار در اروپا است، زیرا اقتصادی با درآمد بالا و بسیار توسعه‌یافته دیجیتالی دارد. بر اساس گزارش ۱Office، استفاده از گوشی‌های هوشمند در این کشور، به ۹۰ درصد و دسترسی به اینترنت خانگی به ۹۲ درصد رسیده است که پایه خوبی برای کسب و کارهایی با محصولات فناوری و دیجیتال محسوب می‌شود. اینترپرایس ایرلند (Enterprise Ireland) شرکت دولتی سرمایه‌گذاری این کشور است که هر سال روی حدود ۲۰۰ استارتاپ، سرمایه‌گذاری انجام می‌دهد. بر همین اساس، این کشور پیام خوشامدگویی پرقدرتی را برای کارآفرینان در سراسر جهان ارسال می‌کند.

طبق گزارش ۲۰۲۰ Doing Business بانک جهانی، چندین شهر ایرلندی در بسیاری از پارامترهای ذکر شده رتبه بالایی دارند. کسب و کارها می‌توانند در شهر کورک به سرعت قراردادها را به اجرا بگذارند و به راحتی انشعاب برق دریافت کنند. دوبلین نیز در این دو مورد و همچنین راه‌اندازی کسب و کار به خوبی عمل می‌کند. واترفورد در صدور مجوزهای ساخت‌وساز کارآمدتر است، در حالی که شهر گالوی در ثبت ملک و راه‌اندازی تجارت جایگاه بهترین دارد.

عضویت ایرلند در اتحادیه اروپا، سازمان توسعه و همکاری اقتصادی و منطقه یورو و بالطبع استفاده از یورو و انگلیسی‌زبان بودن مردم (به عنوان یکی از زبان‌های اصلی) نیز از عوامل بسیار جذاب برای کارآفرینان اروپایی محسوب می‌شود. سهولت کسب و کار، تامین بازار بزرگ‌تر در سراسر اتحادیه اروپا و صرفه‌جویی در هزینه از نظر عدم پرداخت ارز خارجی یا هزینه ترجمه نیز دیگر مزیت‌های تاسیس شرکت در این کشور است.

کارآفرینان از بریتانیا، ایسلند، نروژ، سوئیس و اتحادیه اروپا برای راه‌اندازی فروشگاه در ایرلند نیازی به مجوز یا ویزا ندارند. این کشور همچنین راه‌اندازی و ثبت‌نام شرکت از راه دور را برای شهروندان غیراروپایی تسهیل کرده است. این کشور همچنین یکی از پایین‌ترین نرخ‌های مالیات شرکتی در جهان را با ۱۲.۵ درصد دارد و معاهده مالیات مضاعف را با حدود ۷۲ کشور امضا کرده است.

۲- بلغارستان

بلغارستان به دلیل بوروکراسی نسبتاً ضعیف در راه‌اندازی یک شرکت که تنها چند هفته طول می‌کشد، یک مرکز تجاری بسیار موردتوجه در اروپای شرقی محسوب می‌شود. هزینه‌های اداری نیز در مقایسه با بیشتر کشورهای اروپایی بسیار کم و همچنین مالیات شرکت‌ها تنها ۱۰ درصد است.

شرکت‌های خارجی هیچ محدودیت قانونی برای خرید زمین در این کشور ندارند و تنها پس از ثبت باید هزینه‌های عملیاتی را پرداخت کنند. کارآفرینان اتحادیه اروپا همچنین می‌توانند از نیروی کار ارزان، بسیار ماهر و چندزبانه و هزینه زندگی نسبتاً پایین استفاده کنند، در حالی که به دلیل عضویت بلغارستان در اتحادیه اروپا همچنان به بازار واحد اروپا دسترسی دارند.

همچنین، موقعیت ژئوپلیتیک بلغارستان در جنوب شرق اروپا دسترسی راحت به سایر بازارهای تثبیت‌شده مانند یونان و ترکیه را فراهم کرده و در عین حال فرصت‌هایی را در صربستان و مقدونیه شمالی فراهم می‌کند. بلغارستان همچنین اجازه می‌دهد شرکت از راه دور ثبت شود. با این حال، فساد همچنان موضوعی مهم در این کشور است. کارآفرینان باید توجه داشته باشند که چه نوع تجارتی را راه‌اندازی می‌کنند و در کدام بخش از کشور مستقر می‌شوند.

۳- هلند

بر اساس گزارش مجمع جهانی اقتصاد، هلند با تولید ناخالص داخلی حدود ۹۹۰.۶ میلیارد دلار (۹۱۸.۷ میلیارد یورو) پنجمین اقتصاد بزرگ اتحادیه اروپا است که حدود ۵.۹۶ درصد از اقتصاد اتحادیه اروپا را تشکیل می‌دهد.

این کشور که در موقعیت بسیار مناسبی در اروپای غربی واقع شده است، دارای نیروی کار بسیار تحصیل‌کرده و ماهر است. دولت هلند مجموعه‌ای از طرح‌های حمایت از کسب و کار و مشوق‌های مالیاتی را برای مشاغل جدید ارائه می‌دهد. اگرچه نرخ مالیات شرکت‌ها (۲۵.۸ درصد) کمی بالاتر از برخی گزینه‌های دیگر است، اما از نظر تعدادی از صاحبان مشاغل به دلیل موقعیت مکانی و دسترسی به بازار، صرفه اقتصادی دارد.

مشوق‌ها شامل کمک‌هزینه کارآفرینی و همچنین حکمی ۳۰ درصدی است که به کارفرمایان اجازه می‌دهد تا ۳۰ درصد از حقوق نخبگان خارجی را بدون کسر مالیات پرداخت کنند. علاوه بر این، دولت از تحقیق و توسعه و همچنین نوآوری با بازپرداخت انواع هزینه‌ها برای شرکت‌هایی که به تحقیقات علمی مشغول هستند یا محصولات جدید نوآورانه را توسعه می‌دهند، حمایت می‌کند. هلند کشور مورد علاقه کارآفرینان با شرکت‌های فناورانه پیشرفته مانند رباتیک و هوش مصنوعی و همچنین خرده‌فروشی‌هاست.

۴- سوئد

سوئد با داشتن زیرساخت‌ها و فناوری در سطح جهانی، در رتبه دوم شاخص آمادگی شبکه ۲۰۲۰ قرار گرفته است. این شاخص میزان آمادگی دیجیتالی یک کشور و میزان تمایل مردم، کسب و کارها و دولت یک کشور برای استفاده کامل از فناوری موجود را اندازه‌گیری می‌کند. به این ترتیب، سوئد یکی دیگر از مراکز راه‌اندازی کسب و کار برای کارآفرینان فناوری در سراسر جهان است البته هم اکنون نیز تعداد بسیار زیادی از شرکت‌های مهم این حوزه مانند اریکسون، آسترا زنکا، ولوو و ساندویک و همچنین کلارنا و اسپاتیفای در سوئد مستقر هستند.

با توجه به اینکه این کشور، بزرگ‌ترین اقتصاد اسکاندیناوی است، بخش ساخت‌وساز پررونقی نیز دارد؛ همراه با دسترسی عالی و زیرساخت‌های مستحکم در سراسر اروپای شمالی که کارآفرینان ساختمانی را نیز جذب می‌کند. دولت باثبات و سطوح پایین فساد نیز به جذابیت این کشور می‌افزاید.

۵- انگلستان

بر اساس گزارش بانک تجارت بریتانیا، سالانه حدود ۳۶۰ هزار کسب و کار جدید در بریتانیا راه‌اندازی می‌شوند. تشکیل یک شرکت نیز نسبتاً سریع، آسان و ارزان است و درخواست‌های پستی در عرض هشت تا ۱۰ روز و درخواست‌های آنلاین ظرف ۲۴ ساعت پردازش می‌شوند.

بریتانیا با داشتن یکی از متنوع‌ترین اقتصادها و بازار کار در اروپا، اقداماتی را برای حمایت از کسب و کارها در چند سال اول، زمانی که سودآوری پایین است، انجام می‌دهد. همچنین با توجه به درآمد حاصل از فروش دارایی، تخفیف مالیاتی در نظر می‌گیرد. علاوه بر این، بریتانیا دارای یک سیستم مالیاتی و قانونی قوی، با فرآیندهای کارآمد و نرخ مالیات شرکتی ۲۵ درصد برای همه شرکت‌های با مسئولیت محدود است. با توجه به اینکه یک‌سوم بزرگسالان این کشور دارای مدرک تحصیلات تکمیلی هستند، نیروی کار بسیار ماهر و سازگار است.

تعدادی از سرمایه‌گذاری‌های جمعی، سرمایه‌گذاری خطرپذیر (تأمین سرمایه لازم برای شرکت‌ها، کسب و کارهای نوپا یا همان استارتاپ‌ها و کارآفرینانی که مستعد جهش و رشد ارزش هستند) و سرمایه‌گذاران فرشته (سرمایه‌گذاری که سرمایه یک یا چند شرکت نوپا را فراهم کرده و برخلاف شریک، به ندرت در مدیریت شرکت دخالت می‌کند) نیز برای کارآفرینان و همچنین کمک‌های مالی، بودجه و مشاوره دولتی از طریق ادارات مختلف دولتی در دسترس است.

مه کشورها در اتحادیه اروپا قوانینی به یک اندازه آسان برای راه‌اندازی کسب و کار ندارند اما این اتحادیه در کل، به ویژ پس از بحران کرونا و افزایش قیمت انرژی، حمایت‌هایی را در این زمینه تعریف کرده است.